Mandala's
Zoals u in mijn biografie kunt zien, schilder ik. In de loop van de jaren heb ik veel mandala’s geschilderd. Een mandala is een ronde vorm, een cirkelvormige afbeelding. Een cirkel is een spiritueel symbool voor oneindigheid en heelheid.
Carl Jung verdiepte zich in de betekenis van Mandala’s. Omdat ik een groot fan ben van Jung en zelf ook mandala’s schilder, heb ik ChatGPT gevraagd de visie van Jung op dit onderwerp uit te leggen.
De schilderijen die ik hier toon beelden de gemoedstoestand uit die ik op dat moment had.
ChatGPT legt uit hoe Carl Jung mandala’s zag.
KS. Wat is volgens Carl Jung de betekenis van mandala’s?
ChatGPT:
Carl Gustav Jung beschouwde mandala’s als krachtige symbolen van het zelf en als een uitdrukking van de innerlijke orde van de psyche. De betekenis van mandala’s in zijn werk is diep psychologisch en spiritueel. Hier volgt een uitgebreide uitleg van wat mandala’s voor Jung betekenen:
🔹 1. Mandala als symbool van het Zelf
Voor Jung vertegenwoordigt de mandala het “Zelf” met een hoofdletter – het centrum van de totaliteit van de psyche, die het bewuste én het onbewuste omvat. Het Zelf is méér dan het ego: het is het organiserend principe dat streeft naar heelheid en integratie.
- De cirkelvorm van de mandala symboliseert eenheid, volmaaktheid en oneindigheid.
- Het middelpunt van de mandala vertegenwoordigt het centrum van de psyche, waar alle tegenstellingen tot harmonie komen.
🔹 2. Mandala als hulpmiddel in het proces van individuatie
Individuatie is het kernproces in de Jungiaanse psychologie: het pad waarop de mens zijn unieke innerlijke totaliteit wordt. In dat proces verschijnt de mandala vaak spontaan in dromen, visioenen of kunstwerken.
Jung ontdekte dat patiënten in analytische therapie – zonder dat zij dit bewust wilden – mandala-achtige beelden begonnen te tekenen op momenten van psychische transformatie of innerlijke integratie.
Deze mandala’s bleken:
- Zelfhelend te zijn: ze brachten structuur in psychische chaos.
- Symbolisch te wijzen op de integratie van bewust en onbewust.
- Beschermend te werken: als een soort “magische cirkel” waarin de psyche zich kan herstellen.
🔹 3. Mandala’s in verschillende culturen
Jung was gefascineerd door het feit dat mandala’s in veel religies en culturen voorkwamen: in het Tibetaans boeddhisme, het hindoeïsme, het christendom (denk aan roosvensters in kathedralen), en in inheemse tradities.
Hij beschouwde deze universele verschijning als bewijs dat de mandala een archetypisch symbool is – een oerbeeld dat in het collectief onbewuste van de mensheid ligt opgeslagen.
🔹 4. Jung’s persoonlijke ervaring met mandala’s
Tijdens een periode van innerlijke crisis tekende Jung dagelijks mandala’s in zijn dagboek (zoals beschreven in “Het Rode Boek”). Hij merkte dat dit hem hielp zijn innerlijke chaos te ordenen en begreep toen:
“Elke ochtend tekende ik een kleine ronde mandala… deze vorm lijkt me een uitdrukking van het zelf – van het geheel van de persoonlijkheid.”
🔹 5. Mandala als psychisch kompas
Voor Jung is de mandala dus niet zomaar decoratief of esthetisch – het is een psychologisch kompas. Het helpt de mens om:
- Tot zichzelf te komen.
- Innerlijke tegenstellingen te integreren.
- De weg te vinden naar psychische heelheid.
Samenvattend:
Voor Carl Jung is de mandala:
- Een archetypisch symbool van de menselijke psyche.
- Een weerspiegeling van het Zelf.
- Een hulpmiddel tot genezing en persoonlijke integratie.
- Een spontane uiting van het proces van individuatie.
- Een universeel fenomeen dat culturen overstijgt.
KS. Bedankt.
